بررسی عوامل مؤثر بر بیابان زایی، پهنه بندی مناطق آسیب پذیر و پیشنهاد راهکارهای مؤثر برای کاهش پدیده بیابان زایی در منطقه خمین

نویسندگان

محمدمهدی حسین زاده

کاظم نصرتی

فیروزه محمدی

چکیده

هدف این تحقیق، بررسی و پهنه بندی بیابان­زایی در منطقه نیمه خشک شهرستان خمین با به کارگیری مدل مدالوس است. ابتدا منطقه مطالعاتی به چهار واحد کاری براساس رخساره­های ژئومورفولوژی تقسیم شد. براساس مدل مدالوس، معیارهای مؤثر در بیابان­زایی شامل اقلیم، پوشش گیاهی، خاک، فرسایش، آب زیرزمینی و نحوه مدیریت انتخاب، شاخص­های وزن دهی، میانگین هندسی شاخص ها محاسبه و نقشة هر معیار تهیه شد. از طریق تلفیق نقشه ­های مربوط به هر معیار، نقشه بیابان­زایی منطقه به دست آمد. نتایج نشان داد 15/4 درصد در تیپ مستعد، 8/12 درصد شکننده با شدت کم، 52/19 درصد شکننده با شدت متوسط، 37/11 درصد شکننده با شدت زیاد، 1/11 درصد بحرانی با شدت کم، 33/26 درصد بحرانی با شدت متوسط و 7/14 درصد بحرانی با شدت زیاد قرار دارد. همچنین، بررسی تیپ­های بیابان زایی در رابطه با کاربری­های مختلف و واحدهای کاری نشان داد کاربری اراضی فاقد پوشش گیاهی، بیشتر از کاربری­های دیگر، مستعد بیابان­زایی است که بیشترین درصد از تیپ بحرانی با شدت زیاد در این کاربری قرار دارد و واحدهای کاری 1 و 2 بیشترین مساحت تیپ­های بیابان­زایی با شدت بحرانی را به خود اختصاص داده ­اند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی عوامل مؤثر بر بیابان‌زایی، پهنه‌بندی مناطق آسیب‌پذیر و پیشنهاد راهکارهای مؤثر برای کاهش پدیده بیابان‌زایی در منطقه خمین

هدف این تحقیق، بررسی و پهنه‌بندی بیابان­زایی در منطقه نیمه‌خشک شهرستان خمین با به‌کارگیری مدل مدالوس است. ابتدا منطقه مطالعاتی به چهار واحد کاری براساس رخساره­های ژئومورفولوژی تقسیم شد. براساس مدل مدالوس، معیارهای مؤثر در بیابان­زایی شامل اقلیم، پوشش گیاهی، خاک، فرسایش، آب زیرزمینی و نحوه مدیریت انتخاب، شاخص­های وزن‌دهی، میانگین هندسی شاخص‌ها محاسبه و نقشة هر معیار تهیه شد. از طریق تلفیق نقشه ­...

متن کامل

زمینه های دگرگونی مباحث بیابان زایی

مباحث بسیار زیادی، پیرامون مفهوم بیابان‌زایی به عنوان یک فرایند تخریب کننده‌ای که مناطق خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد‌، انجام شده است. منازعه بنیادی و مداوم هم بر سر وجود واقعی بیابان‌زایی و همچنین چگونگی تعریف کردن، اندازه گیری و ارزیابی آن وجود دارد. در اینجا بیشتر از بازنگری ساده‌ی سیر تکاملی این مباحث، زمینه‌هایی مورد بررسی قرار می‌گیرند که این مباحث در آن به وقوع...

متن کامل

ارزیابی شدت بیابان زایی با استفاده از مدل ایرانی بیابان زایی IMDPA (مطالعة موردی: دشت عباس، استان ایلام)

تحقیق حاضر به منظور بررسی پتانسیل بیابان‌زایی دشت عباس در منطقه نیمه‌خشک ایلام به وسعت 8/18028 هکتار با تکیه بر معیارهای خاک و پوشش گیاهی با استفاده از مدل ایرانی بیابان­زایی صورت گرفت. با استفاده از این مدل هر یک از شاخص‌های عمق مؤثر خاک، بافت خاک، هدایت الکتریکی، درصد سنگ و سنگریزه، بهره‌برداری از پوشش گیاهی، تجدید حیات و وضعیت پوشش گیاهی با کمک نرم‌افزار ArcGIS®9.3، بدست آمده و نقشه مربوط به...

متن کامل

شناخت مناطق مستعد برای گسترش سیلاب به روش کاربرد مدلهای مفهومی (راهکاری برای مهار بیابان زایی)

فزونی و جاری شدن سیلابهای مخرب که یکی از پیامدهای جدی بیابان زایی بشمار می‌رود در حالی صورت می‌گیرد که مناطق پایین دست حوضه های آبخیز همواره با افت سطح آبهای زیرزمینی، تنزل کمی و کیفی آب،  نشست زمین و تداخل سفره‌‍‌های آب شور و شیرین همراه است. این علائم به تنهایی یا با هم بطور واضح و روشن بروز پدیده بیابان زایی را در هر ناحیه نشان می‌دهد. با شناسایی مناطق سیل خیز و پخش سیلاب در اراضی مستعد بالا...

متن کامل

بررسی عوامل انسانی مؤثر بر بیابان زایی در روستاهای منطقه خشک (مطالعه موردی: منطقه مرتاضیه، استان یزد)

اولین قدم در اجرای فعالیت بیابان­زدایی و ممانعت از گسترش بیابان شناخت عوامل تأثیرگذار بر این امر است. بیابان­زایی پدیده ای است که از عوامل متعددی اعم از طبیعی، اجتماعی، اقتصادی تأثیر می گیرد و متقابلاً بر این موارد تأثیر می گذارد که در پژوهش حاضر به شناخت عوامل انسانی (اجتماعی، اقتصادی) مؤثر بر بیابان­زایی در دشت مرتاضیه (9/126 کیلومتر مربع) واقع در استان یزد، شهرستان تفت پرداخته شده است. جامعه ...

متن کامل

بررسی روند بیابان زایی در منطقه ابوزیدآباد

دشت کاشان با اقلیم خشک و نیمه¬خشک یکی از دشت¬هایی است که با افزایش برداشت چشمگیر آب زیرزمینی در سال های اخیر روبرو بوده است. به¬طور میانگین افت سطح سفره-های آب زیرزمینی در بیست سال گذشته، سالانه 1/75متر بوده است. هدف از پژوهش حاضر تحلیل و کلاس¬بندی تغییرات مکانی پارامترهای اقلیمی منطقه با استفاده از شاخص-های خشکی ترانسو، تداوم خشکسالی، دهک دوم (استمرار خشکسالی) و بارش استاندارد (spi)، طبقه¬بندی...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مجله آمایش سرزمین

ناشر: پردیس فارابی دانشگاه تهران

ISSN 2008-7047

دوره 6

شماره 1 2014

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023